Wyrównywanie ciśnienia w uszach podczas nurkowania
Jeśli planujesz zapisać się na kurs nurkowania, a nigdy wcześniej nie nurkowałeś, to zainteresujesz się w jaki sposób i dlaczego musimy wyrównywać ciśnienie w uszach (ucho środkowe). Być może zanurzałeś się pod wodę i czułeś dyskomfort w uszach. Jeśli wybrałeś się na kurs nurkowania do Hurghady to, podczas startu i lądowania samolotu, prawdopodobnie odczułeś zmiany ciśnienia w kabinie jako zatykanie i „pykanie” w uszach. Niektórzy z nas odczuwają zmiany ciśnienia w uszach jadąc samochodem w górzystym terenie lub w windzie.
Budowa ucha
Ucho składa się z trzech części:
- ucho zewnętrzne - składają się na nie: małżowina uszna i przewód słuchowy zewnętrzny zakończony zewnętrzną powierzchnią błony bębenkowej
- ucho środkowe - jama powietrzna z błoną bębenkową i z trzema kosteczkami słuchowymi (strzemiączko, kowadełko i młoteczek - przy okazji warto wiedzieć, że są to najmniejsze kości w ciele człowieka), trąbka słuchowa (trąbka Eustachiusza), powierzchnia zewnętrzna okienka owalnego i jama sutkowa (przestrzenie powietrzne)
- ucho wewnętrzne - najbardziej skomplikowana część narządu słuchu. Tworzy je: ślimak, trzy kanały półkoliste i nerw słuchowy
Budowa ucha a nurkowanie
Ucho zewnętrzne nurka jest w kontakcie z wodą i nie wpływa na wyrównywanie ciśnienia (podczas nurkowania nie można używać zatyczek lub korków o ile nie są przeznaczone do nurkowania - przykładem zatyczek, których można używać podczas nurkowania są zatyczki Doc’s Proplugs).
Błona bębenkowa oddziela ucho środkowe nurka od wody. Ucho środkowe jest połączone z jamo nosowo-gardłową przez trąbkę Eustachiusza (długości około 4 cm). Nurek może wyrównać ciśnienie w uchu środkowym jeśli trąbka jest drożna. Dlatego nie można nurkować kiedy jesteśmy przeziębieni lub mamy katar. Ucho środkowe nurka jest najbardziej narażone na zmiany ciśnienia podczas nurkowania.
Ucho wewnętrzne wypełnione jest płynem i nie podlega kompresji pod wpływem ciśnienia. Jednak elastyczne przegrody między uchem środkowym i wewnętrznym: okienko okrągłe i owalne (łączy kosteczki słuchowe ze ślimakiem) poddają się zmianom ciśnienia. Podczas przewodzenia dźwięku okienko owalne w ślimaku ugina się do środka a w tym samym czasie okienko okrągłe na zewnątrz.
Jak często wyrównywać ciśnienia podczas nurkowania
Podczas zanurzania się nurka wzrasta ciśnienie. Jeśli nurek nie będzie wyrównywał ciśnienia to błona bębenkowa będzie odkształcać się do wewnątrz - co nurek odczuje początkowo jako dyskomfort lub ból jeśli będzie kontynuować zanurzanie. Jeśli nurek zignoruje ból i będzie dale się zanurzać może dojść do pęknięcia błony bębenkowej.
Ciśnienie w uchu podczas nurkowania można bardzo łatwo wyrównać. Nurek powinien rozpocząć wyrównywanie ciśnienia tuż po zanurzeniu się kiedy czuje pełen komfort w obydwu uszach. Następnie kontynuować wyrównywanie ciśnienia co około 1 metr podczas zanurzania się do głębokości około 5 metrów. Później, na większej głębokości ciśnienie wyrównujemy rzadziej - zmiany różnicy ciśnienia są mniejsze na większej głębokości.
Jeśli nurek poczuje dyskomfort lub ból powinien powrócić do mniejszej głębokości, na której ma pełen komfort w obydwu uszach i spróbować ponownie wyrównać ciśnienie. Jeśli kolejne, poprawnie wykonane próby nie powiodą się - nurek powinien zakończyć nurkowanie.
Metody wyrównywania ciśnienia podczas nurkowania
- próba Valsalvy wdmuchiwanie powietrza do ucha środkowego przez trąbkę Eustachiusza - nurek zatyka nos i do zatkanego nosa wdmuchuje powietrze. Jest to najpopularniejsza metoda wyrównywania ciśnienia wśród nurków, ale też może być potencjalnie niebezpieczna (uszkodzenie ucha wewnętrznego - rozerwanie okienka okrągłego) jeśli wykonywana jest forsowanie, na siłę lub zbyt długo. Aby temu zapobiec należy odpowiednio wcześniej wyrównywać ciśnienie.
- technika Frenzla nurek zatyka palcami nos, stara się zamknąć struny głosowe (tak jak w momencie podnoszenia ciężkiego przedmiotu) i układa język jak podczas wypowiadania litery K.
- Też pomaga przełykanie i poruszanie żuchwą jak podczas ziewania
Podczas kursu nurkowania w Hurghadzie zwracamy dużą uwagę na poprawną technikę i częstość wyrównywania ciśnienia przez naszych kursantów. Pierwsze zanurzenia na wodach otwartych, podczas kursu nurkowania OWD, obywają się wzdłuż liny. Kursant ma czas na prawidłowe wyrównanie ciśnienia a trzymanie liny umożliwia kontrolę prędkości zanurzania się i odpowiednie reagowanie na zmianę głębokości i wzrastające ciśnienie.
Z czasem, podczas nabierania doświadczenia w nurkowaniu, wyrównywanie ciśnienia stanie się automatyczne i naturalne.
